صادق ارشی؛ مصطفی گرجی؛ ایوب مرادی
چکیده
پس از فردوسی، اغلب شاعران، فارغ از محتوای آثارشان، در سطوح گوناگون، از شاهنامه تأثیر پذیرفتهاند. محمدباقر صحبت لاری یکی از برجستهترین شاعران دورۀ بازگشت ادبی است که در دیوان خویش به میزان چشمگیری از شاهنامۀ فردوسی تأثیر پذیرفته است.صحبت لاری با شاهنامۀ فردوسی آشنایی عمیقی داشته و تلمیحات نادر وی به نامها و داستانهای کمتر ...
بیشتر
پس از فردوسی، اغلب شاعران، فارغ از محتوای آثارشان، در سطوح گوناگون، از شاهنامه تأثیر پذیرفتهاند. محمدباقر صحبت لاری یکی از برجستهترین شاعران دورۀ بازگشت ادبی است که در دیوان خویش به میزان چشمگیری از شاهنامۀ فردوسی تأثیر پذیرفته است.صحبت لاری با شاهنامۀ فردوسی آشنایی عمیقی داشته و تلمیحات نادر وی به نامها و داستانهای کمتر شناخته شدۀ شاهنامه و دیگر شخصیتهای حماسی و منابع غیر از شاهنامه، گواه درک عمیق وی از اثر سترگ فردوسی است.پژوهش حاضر با روش سندکاوی و تحلیل محتوا نشان میدهد که صحبت لاری برای پیشبرد مقاصد شعری خویش از قبیل مدح و بیان برتری ممدوح، تصویرسازی، ترکیبسازی، رعایت جادوی مجاورت و ذکر احوال شخصی (مفاخره)، در زمینۀ تلمیحات از شاهنامه تأثیر پذیرفته و این صنعت را با صنایع شعری دیگر همراه کرده است. علاوه بر این با اشارات نادری که به شاهنامه، منابع تاریخی، منظومههای حماسی، طومارهای نقّالی و داستانهای شفاهی و عامیانه انجام داده، به حل برخی مشکلات شاهنامهپژوهی از قبیل معمّای ببرِ بیان کمک کرده است.